مقاله : شغل پلیس

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 23

شغل پلیس

چکیده

این پژوهش گرایش شغلی دانش آموزان دختر پیش دانشگاهی شهر تهران را نسبت به شغل پلیس زن مورد مطالعه قرار داده است. از جمله اهداف مهم این مقاله، شناخت عوامل مؤثر بر میزان گرایش شغلی دانش آموزان دختر به این شغل است. جامعه آماری مورد مطالعه، کلیه دانش آموزان دختر مراکز پیش دانشگاهی دولتی روزانه شهر تهران بوده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشهای 379 نفر انتخاب شدند. روش تحقیق، پیمایشی بوده که با تکنیک جمع آوری اطلاعات، از طریق پرسشنامه محقق ساخته، اجرا گردیده است. ارتباط بین متغیرهای مستقل (ویژگی های فردی دانش آموزان، ویژگی های خانوادگی، شناخت از پلیس و منزلت اجتماعی پلیس، رفتار پلیس) با متغیر وابسته (گرایش دانش آموزان دختر به شغل پلیس زن) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مهم به دست آمده از پژوهش حاکی از ارتباط معنی دار بین متغیرهای مستقل: معدل، منطقه آموزشی، ویژگیهای خانوادگی دانش آموزان (اقتصادی – اجتماعی)، منزلت اجتماعی پلیس، شناخت و آگاهی از پلیـس و رفتار پلیس با مردم با متغیر وابسته گرایش دانش آموزان دختر به شغل پلیس میباشد. ارتباط معنیدار بین متغیرهای سن و رشته تحصیلی با گرایش شغلی دانش آموزان دختر به شغل پلیس زن مورد تأیید قرار نگرفته است.

کلید واژه

نیروی انتظامی، گرایش شغلی، دانش آموز، شناخت و آگاهی از شغل پلیس، منزلت اجتماعی پلیس، پلیس زن، رفتار پلیس

1) مقدمه و طرح مسأله

پلیس به عنوان یک سازمان اجتماعی، سهم بسزایی در جذب و استخدام نیروهای جوان، به ویژه دانشآموزان پیش دانشگاهی، ایفا می کند. در این میان، ایجاد و راه اندازی پلیس زن در جذب و استخدام دانشآموزان دختر از اهمیت ویژهای برخوردار است. هر چند که از تأسیس و راه اندازی پلیس زن در مجموعه سازمان نیروی انتظامی زمان زیادی نمیگذرد، اما توانمندی، مهارت و قابلیتهای ویژهای که این واحد نو پا در مأموریتهای مختلف از خود نشان داده است، از ضرورت و اهمیت موجودیت این نهاد حکایت دارد. بنابراین، توجه نیروی انتظامیو سایر مراجع ذیربط به پلیس زن و همچنین رویکرد جامعه به آن، امری اجتناب ناپذیر است. شغل پلیس و انتظامی به ویژه شغل «پلیس زن» از مشاغل ویژه است؛ به همین منظور ضروری است که دست اندرکاران امر در پذیرش، جذب و استخدام داوطلبان، اهتمام ویژهای داشته باشند. این نکته که چه کســی و با چه نوع شخصیتی به نیروی انتظامی گرایش پیدا میکند و جذب میشود، حائز اهمیت بسیار است. از سوی دیگر، جوانان و به ویژه دانشآموزان، حین رسیدن به دوران استقلال، در مورد شغل آینده خود واقعبینانهتر فکر میکنند و تلاش میکنند تا تواناییها، امید و آرزوهای خود را با امکانات موجود وفق دهند. گـرایش دانشآموزان به شـغل پلیـس از مـسائل قابل تـوجه و تـأمل در جـهت برنامهریزیهای آتی این نهاد میباشد.

هدف کلی پژوهش حاضر، شناخت عوامل مؤثر بر گرایش شغلی دانشآموزان دختر به نیروی انتظامی است که شامل اهداف اختصاصی زیر میباشد:

ـ شناخت میزان گرایش شغلی دانش آموزان دختر به نیروی انتظامی؛

ـ آشنایی با دیدگاه دانش آموزان دختر نسبت به شغل پلیس به ویژه پلیس زن؛

ـ عوامل مؤثر بر گرایش یا عدم گرایش دانش آموزان دختر به شغل پلیس.

2) مبانی نظری

در پاسخ به این سؤال که چرا مردم مشاغل مختلفی را برمیگزینند؟ متفکران مختلف بر مبنـای دیـدگاههای خاص خـود پاسخهای متفاوتی ارائه دادهاند که بهطور مختصر شامل موارد زیر میباشد:

1- خصوصیات روانی متفاوت افراد بر انتخابهایشان تأثیرگذار است.

2- نیروی محرک و انگیزش افراد برای انتخاب شغل با یکدیگر فرق دارد.

3- چون شرایط اقتصادی و اجتماعی افراد با یک دیگر یکسان نیست، انتخاب آنها متفاوت خواهد بود.

بــه اعتقاد متفکران علوم اجتماعی، نظریه باید بر تحقیقات تجربی و بررسـیهای کامل متکی باشد. این گروه، عواملی نظیر هوش، رغبتها و شرایط بازار کار را نیز در انتخاب شغل مـــؤثر مــیدانند (شفیع آبادی، 1384: ص169). یکی از جنبههای بسیار مهم رویکرد جامـــعه شنـــاســـی به کار به این ادعــای کلی مربوط است که کــار یک فعالیت اجتماعـــی است و نه فـــردی (توسلی، 1375: ص 328)، بنابرایــن تـصمیم برای انتـخاب یــک حـرفه در خلاء صـــورت نمـــیگیـــرد بلکه به مجمــوعهای از متغـــیرهـــایی که محیط ما را احاطه کرده است بستـــگی دارد.

دونــالد سوپر (رک. سوکی، 1381) و ماکس وبر (رک. کـــوزر، 1379) اعـــتقاد دارند کــه عوامــل متعددی از قبیل خانـــواده، روابـــط اجتمـــاعـــی، امکانات محیطی، شرایط بازار کــار، خصوصیــات فردی، موقــعیــتهای اجتماعی و اقتصادی و … از عوامل انتخاب و گرایشهای شغلی محــسوب میشوند (شفیعآبادی،1384: ص176).

شرتزر[1] نیز منـــــزلت و مقام اجتماعی شغل را در انتخاب آن مؤثر میداند (شرتز، 1371: ص267). کلارک[2]، هولنگ شید[3]، هاپاک[4]، لیپست[5]، و … نیز پایگاه اقتصادی و اجتماعی، موقعیت و محیط خانواده و شناخت از مشاغل را در انتخاب شغل مؤثر دانستهاند (اردبیلی، 1378: صص 181-163).

هالند[6] بر این باور است که انتخاب یک حرفه، عمل گویایی است که انگیزش، دانش، شخصیت و توانایی فرد را منعکس میکند. کارکردن در مقام یک نجار به این معناست که او نه تنها از ابزار خاص برای حرفهاش استفاده میکند بلکه منزلتی مشخص، نقش اجتماعی و الگوی زندگی خاصی دارد (هالند، 1376: ص31).

سوپر[7] در مورد «خود پنداشت» بر این باور است که خود آگاهی نخستین مرحله در فرایند انتخاب شغل و تغییر شغل است. به اعتقاد وی، شغل این امکان را فراهم میآورد تا شخص تصویری که از خود در ذهن دارد به فعل در آورده و ابراز نماید. بنابراین، خود پنداشت به معنای این است که فرد خود را چگونه میبیند. اوهارا و تیدمن[8] بر این عقیدهاند که اساس انتخاب شغل بر تصمیمگیری قرار دارد. به نظر اوهارا، فرد با در نظر گرفتن خویشتنپنداری و شرایط اجتماعی، شغلی را انتخاب میکند (سوکی، 1381: ص27).

در پژوهش حاضر، محقق برای تبیین مسئله گرایش دختران به مشاغل انتظامی از نظریه رویکرد سیستمی بهره میبرد. اساس این نظریه بر تعامل سازمان با محیط اجتماعی استوار است. هر سازمانی یک سیستم محسوب میشود و هر سیستم اجتماعی دارای دو بعد مهم ساختار اجتماعی کارکرد اجتماعی میباشد.

رویکرد سیستمی، پلیس را به جهت اینکه دائماً با مردم در تعامل است، یک سازمان اجتماعی محسوب مینماید. کارکرد پلیس در جامعه بسیار مهم است و همین کارکرد است که نگرشها و گرایشهای افراد جامعه، بویژه دانشآموزانی را که خواهان پیوستن به پلیس هستند، را شکل میدهد. بنابراین، کلید و رمز موفقیت پلیس در ارزیابی و باز خوردگیری عملکرد مأموران خود در جامعه است. پلیس از طریق کسب اطلاعات درباره نتایج عملکرد خود، قادر خواهد بود که از آنچه در محیط جامعه در جریان است مطلع شده و در فعالیتهای خود تجدید نظر کند.

بازخورد به دو نوع قابل تقسیم است: بازخورد منفی و بازخورد مثبت. بازخورد منفی، بازخورد کاهنده انحراف است (رک. اردبیلی، 1378). این نوع بازخورد که به حفظ ثبات و تداوم سیستم کمک میکند با نحوه عملکرد مأموران پلیس قابل ارتباط است. در بازخورد مثبت به جای حفظ ثبات سیستم، بهبودی آن مدنظر است. این نوع بازخورد به میزان واکنش و استقبال مردم از طرحها، برنامهها و کارکردهای پلیس مربوط میشود.

در بحث از محیط، تنها جنبههایی از محیط مورد توجه است که سازمان نسبت به آن حساسیت داشته و برای بقاء و ادامه حیات خود نیازمند واکنش در برابر آن باشد. «بنابراین، محیطِ سازمان شامل تمامی عواملی است که در خارج از مرز سازمان وجود دارند و بر تمام یا بخشی از سازمان اثرات بالقوه می گذارند» (دفت، 1384: ص 85).

اگر سازمانها در فرآیند سازش با محیط ناتوان بمانند و نتوانند خود را با تغییرات محیط وفق دهند، بقای آنها تهدید خواهد شد (رابینز، 1378: ص20).